A A A

Przechowalnie

Chłodnie muszą zaprojektować specjaliści, którym sadownik podaje, ile owoców musi chłodnia pomieścić i jakie warunki trzeba tym owocom zapewnić. Można tez skorzystać z projektów typowych, które nabywa się w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Dotychczas opracowano typowe projekty dla chłodni na 100, 200 i 1000-2000 ton 296 OWOCÓW. Mają one również izolowane komory, zaopatrzone jednak w otwory wentylacyjne. Rysunek 130 przedstawia typową przechowalnię. W komorze przeznaczonej do przechowywania owoców zrobiony jest drewniany ruszt (zwany podłogą ażurową), który dzieli ją na dwie części {A i B). W części A ustawia się na podłodze ażurowej wysokie stosy ze skrzynek napełnionych owocami. Temperaturę pomieszczenia obniża się otwierając podczas chłodnej nocy otwory wpustowe (D) i otwór wypustowy (£). Uzyskuje się przepływ powietrza oraz ochłodzenie powietrza w przechowalni. Nad ranem zamyka się wszystkie otwory i w ten sposób utrzymuje wewnątrz przechowalni temperaturę prawie tak niską jak zewnątrz w nocy (np. 7°C). Oczywiście, nie od razu po zbiorze uzyska się pożądaną temperaturę, od 0 do 4°C. Zależy to od temperatury nocnej. Gdy temperatura w komorze utrzymuje się w zalecanych grani­cach, zaprzestaje się wietrzenie. Nie należy budować przechowalni tak, aby do komory z owocami wchodziło się wprost ze dworu. Na rysunku 130 widzimy, że drzwi komory prowadzą do przedsionka (C). Mozę on biec wzdłuż całego budynku i służy wówczas jako pakownia itp. Znajdować się w nim powinien piecyk, w którym pali się w czasie silnych mrozów; przez otwarcie drzwi do komory ogrzewa się ją, jeśli zachodzi obawa, że temperatura może w niej spaść poniżej 0°C. Wielkość przechowalni zależy od ilości owoców, które należy przechować. Przeważnie ustawia się w komorze 8 skrzynek jedna na drugiej, otrzymując stos wysokości 2,6 m. Odstęp między gruntem a podłogą ażurową powinien wynosić co najmniej 0,5 m, wolna przestrzeń nad skrzynkami pod sufitem — od 0,3 do 0,5 m. Gdyby ściśle ustawić skrzynkę przy skrzynce, to na 1 m2 takiej komory zmieściłoby się 1000 kg owoców. Ponieważ trzeba zostawić między skrzynkami przejścia, przyjmuje się, że na 1 m2 zmieści się 500 kg owoców. Aby przechować 20 t owoców, trzeba 298 zbudować komorę o wysokości około 3,5 m i powierchni 40 m2. Materiał izolacyjny kładzie się od wewnątrz budynku i zabezpiecza go z obu stron przed zawilgoceniem kładąc papę na warstwie lepiku lub smarując dwukrotnie lepikiem. Materiał zawilgocony (wełna mineralna) traci prawie zupełnie swą wartość. Sufit izoluje się sypiąc, na przykład, wełnę żużlową między belki, do których od spodu przybite są deski sufitu. Na deski kładzie się najpierw papę. Liczba i wielkość otworów wentylacyjnych zależą od wielkości przecho­walni. Na każde 100 m3 objętości komory powinno przypadać mniej więcej 0,4 m2 otworu wypustowego i 0,6 m2 otworów wpustowych. Zarówno klapy otworów wpustowych, jak i drzwi muszą być bardzo szczelne i izolowane. Szczelność uzyskujemy przez dobre dopasowanie futryny i obicie jej wojłokiem lub gumą. Ponieważ izolowane drzwi i klapy otworów są bardzo grube, a trzeba je dobrze docisnąć, krawędzie ich muszą być ścięte ukośnie, podobnie jak futryny. Klapę otworu wypustowego można zastąpić zasuwą zamykającą komin wyciągowy. Ściany komina wyciągo­wego muszą być również izolowane. Budując przechowalnię i planując wyposażenie jej w przyszłości w agregaty chłodnicze, maszyny do kalibrowania owoców, samobieżne podnośniki widłowe itp., należy przewidzieć dla nich miejsce i zrezygno­wać z podłogi ażurowej utrudniającej zmechanizowanie transportu wewnętrznego. Przechowalnia nie zapewni tak dobrych warunków do przechowywania owoców jak chłodnia, zwłaszcza w południowych, środkowych i zachod­nich rejonach Polski. Nie warto jej budować, zwłaszcza w większych gospodarstwach. Omówiona została dosyć szczegółowo, ponieważ drob­ne gospodarstwa mogą — zwłaszcza przejściowo — posługiwać się różnymi pomieszczeniami gospodarskimi, które można odpowiednio zaadaptować upodabniając je jak najbardziej do typowej przechowalni. Najłatwiej przystosować do przechowywania owoców piwnice. W piwni­cy trudno zrobić oddzielne otwory wpustowe i wypustowe, robi się więc jeden lub kilka wspólnych pamiętając, aby powierzchnia ich dorównywała łącznej powierzchni otworów wpustowych i wypustowych obliczonych dla pomieszczenia takiej wielkości. Okna w piwnicy znajdują się przewa­żnie pod samym pułapem. Zimne powietrze jako cięższe będzie opadać ku podłodze i wypierać cieplejsze. Piwnice są zwykle zbyt niskie, aby przedzielać je podłogą ażurową, ustawia się więc skrzynki na łatach w ten sposób, aby między podłogą piwnicy a dnem skrzynek pierwszej warstwy pozostał odstęp co najmniej 15-20 cm. Ułatwi to krążenie powietrza podczas wietrzenia. Piwnicy przeważnie nie izoluje się dodatkowo, natomiast uszczelnia i izoluje drzwi oraz okna. W razie potrzeby okna można prowizorycznie zatkać workiem z sieczką lub plewami tak jednak, aby nie zamakał.