A A A

Przerzedzanie sadów zbytnio zagęszczonych

W Polsce, gdzie podstawową podkładką jabłoni były dość silnie rosnące siewki Antonówki, zakładano od kilku lat sady intensywne w rozstawie 6x4 m (około 400 drzew na 1 ha). Dla drzew odmian słabo rosnących, jak Jonatan czy Wealthy, posadzonych na lekkiej glebie ta rozstawa wystar­czała przez wiele lat, a czasem nawet do końca okresu prowadzenia sadu. Natomiast drzewa posadzone na glebach cięższych, a zwłaszcza drzewa odmian silnie rosnących, jak np. Bankroft, nadmiernie zagęszczają sad po kilku latach. Wskutek tego znacznie pogarsza się jakość owoców, które pod wpływem silnego zacienienia nie zabarwiają się i drobnieją, a ponadto utrudnione jest pielęgnowanie drzew, zwłaszcza ich opryskiwanie. Stwier- 141 dziwszy nadmierne zagęszczenie sadu należy go przerzedzić jednym ze sposobów przedstawionych na rysunkach 101 i 102. Pierwszy sposób (rys. 101 A) polega na bardzo silnym spłaszczeniu koron bez usuwania drzew. Poszerzenie uliczek roboczych przy jednoczesnym obniżeniu wysokości drzew na mniej więcej 3 m poprawi oświetlenie koron oraz ułatwi wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych. Utrzymanie spłaszczonych koron u drzew niektórych odmian szczepionych na silnie rosnących podkładkach wymaga jednak corocznego intensywnego cięcia. Wywołać ono może wybijanie wielkiej liczby długich pędów jednocześnie osłabiając zawiązywanie pąków kwiatowych. Zjawisko to występuje przede wszystkim na żyznych glebach i w sadach dobrze pielęgnowanych, a zwłaszcza silnie nawożonych. W celu uniknięcia ujemnych skutków ograniczenia rozmiarów drzew można usunąć co drugie drzewo w rzędzie. Sposób ten (rys. 101 B) pozwoli pozostawionym spłaszczanym drzewom rozrastać się silnie w rzędach, ponieważ rozstawa zwiększy się z 6 * 4 m do 6 * 8 m, co wystarczy nawet najsilniej rosnącym drzewom. Usunięcie co drugiego drzewa spowoduje jednak bardzo duże zmniejsze­nie plonu w ciągu kilku lat. Chcąc tego uniknąć, można początkowo silnie skrócić gałęzie co drugiego drzewa, co pozwoli rozrosnąć się drzewom, z których będzie składać się sad po usunięciu drzew zbytecznych (rys. 101 C). Dotychczas przedstawione sposoby przerzedzenia sadów nie zmieniały liczby rzędów drzew ani kierunku uliczek roboczych. Następny, stosunko­wo prosty sposób (rys. 102 A) polega na usunięciu co drugiego drzewa w rzędzie i na zmianie kierunku uliczek roboczych o 90°. Liczba rzędów zmniejszy się wskutek tego o połowę. Wadę tego sposobu stanowi zmiana kierunku rzędów. Przy zakładaniu sadu biegły one przeważnie w kierunku północ-południe lub były do niego maksymalnie zbliżone. Po przerzedze­niu sadu będą biegły w kierunku wschód-zachód, a więc obie strony będą gorzej oświetlone. Lepsze oświetlenie zapewni sposób przerzedzenia przedstawiony na rysunku 102 B. Polega on na takim usunięciu co drugiego drzewa w rzędzie, że przez opróżnione miejsca można przeprowadzić nowe uliczki robocze pod kątem 45° w stosunku do kierunku poprzednich uliczek. Rozstawa zmieni się z 6><4 m na 6,6x7,2 m. Ostatni sposób przerzedzenia (rys. 102 C) polega na usunięciu co trzeciego rzędu drzew. Stosować go można przede wszystkim w sadach założonych w mniejszej rozstawie z drzew na podkładkach słabo rosną­cych, gdzie podstawowym problemem stała się trudność wjechania z opryskiwaczem. O wyborze sposobu przerzedzenia sadu powinny decydować warunki lokalne. Producent, który nie chce stanąć w przyszłości przed decyzją wyrzucenia połowy drzew z sadu, może sadzić drzewa nawet w bardzo małej rozstawie, ale dobierając podkładki wegetatywne o odpowiedniej sile wzrostu.