A A A

Czarny ugór z roślinami okrywowymi

Ten system utrzymywania gleby w sadzie, nawet starszym, uważało się dawniej za najlepszy. Polega on na tym, że od wiosny do lipca utrzymuje się w międzyrzędziach czarny ugór za pomocą kultywatora lub brony talerzowej. Zabieg najlepiej wykonać po deszczu. Woda oraz składniki pokarmowe zużywane są wówczas wyłącznie przez drzewa, co sprzyja ich silnemu wzrostowi. Na początku lipca wysiewa się mieszankę motylko­wych i niemotylkowych. W drugiej połowie lata, gdy rośliny te rozrosną się, zaczną konkurować o wodę i azot z drzewami owocowymi, wskutek tego drzewa szybciej zakończą wzrost i zdrewnieją przed zimą. Prócz tego mieszanka ta ma jeszcze jeden dodatni, choć pośredni wpływ na drzewa, a mianowicie: wnosi do substancji organicznej, z której powstaje, próchnicę poprawiającą strukturę gleby. Mieszankę pozostawia się na zimę nie skoszoną, aby zatrzymywała śnieg, który chroni korzenie drzew przed przemarznięciem, a po stajaniu zwiększa zapas wody w glebie. Rolnicy starają się zatrzymać na polach śnieg za pomocą wysztorcowanych skib, sadownikowi zaś, który obawia się orki w sadzie, ponieważ sprzyja ona przemarznięciu korzeni można zalecić jako najpewniejszy sposób zosta­wienie na zimę roślin, zgodnie z nazwą, okrywających glebę. Jeśli dobierze się odpowiednie rośliny, np. łubin, słonecznik z wyką, to mogą działać skuteczniej niż ostre skiby. Korzystny wpływ na drzewa i glebę ujawni się nawet wówczas, gdy roślinami okrywowymi będą chwasty pod warunkiem, że będą one gęste i ze nie dopuścimy do rozsiewania się ich nasion. Wpływ roślin okrywowych można znacznie zwiększyć przez dobór odpowiedniego składu mieszanki. Dobra mieszanka musi szybko i silnie zacienić glebę, powinna zawierać rośliny motylkowe, wytworzyć duzą masę, która wzbogaci glebę w próchnicę, nie wytwarzać nasion zwabiają­cych myszy, dobrze zatrzymywać śnieg. Mając w sadzie pasiekę, można włączyć do mieszanki rośliny miododajne. Mieszanka zatem powinna składać się z 2—4, a nawet więcej gatunków. Chcąc mieć szybko i silnie zacienioną glebę, dodaje się do nasion roślin wolno wschodzących i rozrastających się (np. łubinu) nasiona szybko kiełkujące (np. gryki). W skład mieszanki powinna wchodzić co najmniej połowa roślin motylko­wych, po przyoraniu bowiem wnoszą one do gleby przeciętnie tyle azotu na 1 ha, ile zawiera go 700 kg saletry. Same rośliny motylkowe do­starczyłyby jednak mniej masy niz w mieszance z niemotylkowymi. Gatunki do mieszanki trzeba dobierać tak, aby prócz łodyg łamiących się po przemarznięciu (np. łodygi gorczycy), uzyskać łodygi nadal wzniesione w zimie (np. łodygi łubinu niebieskiego), lepiej zatrzymujące śnieg. Tabela 5. Ilości wysiewu w czystym siewie roślin wchodzących w skład mieszanek okrywowych Mieszanka z owsem powinna być siana później, gdyż dojrzewające ziarno może zwabić myszy, podobnie jak i nasiona gryki. Natomiast nasiona gorczycy zawierają olejki odstraszające myszy Sadownik-pszczelarz może wprowadzać do mieszanki facelię oraz szerzej stosować inne rośliny miododajne. Może też obsiewać poszczególne międzyrzędzia w różnych terminach, co znacznie przedłuży okres pożytku. Pierwsze mieszanki należy wysiewać na kwaterze pestkowych lub wczesnych odmian jabłoni i grusz. Okres siewu nie może jednak przekraczać granicznego: 15 czerwca — 20 lipca. W tabeli 5 podano ilości wysiewu (w kg na 1 ha w siewie czystym) roślin odpowiednich do mieszanek okrywowych. Podane ilości są większe od zalecanych w rolnictwie, ponieważ w tym wypadku chodzi o uzyskanie jak największej zielonej masy w złych warunkach wzrostu (zacienienie i susza letnia). Zestawiając mieszankę np. z 3 roślin, bierze się 1/3 ilości podanej w tabeli 8 dla każdej rośliny w siewie czystym. W rzędach drzew należy utrzymywać pasy ugoru herbicydowego i unikać stosowania orki, zwłaszcza głębokiej.